Khai bút đầu xuân

Đầu xuân, những người có học thường khai bút đón mừng năm mới. Họ quan niệm, khai bút đầu xuân sẽ nhận được mọi điều tốt lành, nhất là trong việc học hành, thi cử.

Thông thường, người ta chọn ngày giờ tốt để khai bút. Đôi khi, khai bút cũng chỉ mang tính chất tượng trưng. Chẳng hạn, họ viết lên giấy hồng điều vài chữ: ngày, tháng, năm, Khai bút đại cát hay Tân xuân đại cát…

Đối với những danh sĩ, họ khai bút bằng cách làm một bài thơ đầu xuân bày tỏ nguyện vọng hay ý chí của mình. Những bài thơ khai bút này được viết lên giấy hồng điều hoặc trên giấy hoa tiên (giấy có vẽ hoa). Viết xong, danh sĩ treo bài thơ lên tường để thưởng xuân.

Những người có chức vụ lớn như tổng đốc, tuần phủ, tri phủ, tri huyện... thì có lệ khai ấn và khai triện. Các vị này làm lễ khai ấn, triện bằng cách đóng dấu vào những giấy tờ công văn để cầu mong thiên hạ thái bình, dân chúng được an cư lạc nghiệp. Lễ khai ấn và khai triện thường được cử hành vào ngày khai hạ (mồng 7/1 âm lịch).

Các quan võ thì có tục khai kiếm. Người ta lấy gươm chọc huyết trâu, bò hay cắt tiết lợn, gà, vịt… dùng cho tế lễ. Với những người dân thường, tùy theo nghề nghiệp của mình, họ làm lễ khai trương cửa hàng hoặc làm lễ cúng các vị tổ của mỗi nghề (gọi là lễ cúng Tiên Sư). Lễ này thường được cúng vào ngày 9/1 âm lịch.

(Theo 100 điều nên biết về phong tục Việt Nam)